NÊN CẮT AMIĐAN KHI NÀO ?
HỎI ĐÁP CƠ BẢN VỀ PHẪU THUẬT AMYGDALES ( AMIĐAN) HỌNG
Bài viết bởi Bác sĩ Hà Thúc Trinh – Khoa Tai Mũi Họng Bệnh viện Bình Dân Đà Nẵng
Khám tại mũi họng Đà Nẵng – Khamdinhkydanang.com
Amiđan họng hay còn gọi là Amiđan khẩu cái, hạnh nhân khẩu cái, là tổ chức bạch huyết nằm ở hai bên thành họng miệng, thuộc vòng bạch huyết Waldeyer.
Amiđan và V.A là hai tổ chức cùng thuộc vòng bạch huyết Waldeyer nhưng nằm ở hai vị trí khác nhau. V.A là viết tắt của từ tiếng Pháp (Végetation adenoides), bình thường nó ở nóc và thành sau của vòm mũi họng (thuộc họng mũi).
Các tác nhân gây viêm amiđan:
Có nhiều yếu tố thuận lợi gây viêm amiđan:
Bình thường, Amiđan có chức năng bảo vệ, nó ngăn chặn các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, vi rút xâm nhập qua đường họng. Cũng như các tổ chức lympho khác, lớp biểu mô của amiđan sinh ra các lympho có khả năng miễn dịch týp B và T. Khi tiếp xúc với các vật lạ (kháng nguyên) có trong môi trường như virus, vi khuẩn… Amiđan giúp cho cơ thể nhận dạng được kháng nguyên và sinh ra lympho bào, kháng thể đặc hiệu tương ứng để bắt giữ và loại bỏ các tác nhân này.
Vì Amiđan có chức năng bảo vệ nên đối với những Amiđan bình thường, thực hiện tốt chức năng của nó thì không nên cắt.
Bản thân Amiđan khi viêm cấp tính luôn tiềm tàng nguy cơ gây các biến chứng, có thể là những biến chứng nguy hiểm nếu không được khám và điều trị đúng mức.
Khi Amiđan bị viêm đi viêm lại quá nhiều lần, nó không còn làm tốt chức năng bảo vệ ở họng mà sẽ trở thành ổ chứa vi khuẩn hoặc làm cản trở các chức năng khác của cơ thể, thậm chí gây nên các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng, lúc đó vấn đề cắt Amiđan cần phải đặt ra.
Viêm amiđan nếu không được điều trị đúng và kịp thời, nhẹ thì gây ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe và chất lượng cuộc sống, nặng có thể gây ra nhiều biến chứng, thậm chí có những biến chứng rất nguy hiểm.
Loét khe amiđan, sỏi amiđan, viêm tấy chung quanh amiđan, viêm tấy thành bên họng, viêm họng mạn tính.
Viêm hạch vùng cổ mạn tính, viêm mũi xoang, viêm tai giữa, viêm thanh, khí, phế quản.
Viêm khớp, viêm thận, viêm nội tâm mạc, nhiễm khuẩn huyết…
Không nên chỉ định cắt Amiđan một cách rộng rãi, chỉ nên cân nhắc cắt Amiđan khi đúng chỉ định:
Hiện nay, hầu hết các bệnh viện trong nước và trên thế giới đều áp dụng phương pháp vô cảm bằng gây mê nội khí quản cho phẫu thuật cắt Amiđan, do đó trong suốt cuộc mổ bệnh nhân hoàn toàn không đau đớn.
Tuy nhiên, sau mổ bệnh nhân sẽ có cảm giác đau họng do đau vết mổ, triệu chứng này không đáng ngại vì bệnh nhân sẽ được dùng thuốc sau mổ. Đau sẽ giảm dần đến hết khi vết mổ lành hoàn toàn.
Với công nghệ ngày càng phát triển, nhiều phương tiện hiện đại đã được ứng dụng cho phẫu thuật cắt Amiđan như: dao điện đơn cực, lưỡng cực, dao Laser, dao siêu âm, Coblator, plasma…Vì vậy, với những bác sỹ phẫu thuật có kinh nghiệm thì cắt Amiđan hầu như không mất máu hoặc lượng máu mất rất ít (khoảng bằng 1 lần lấy máu xét nghiệm).
Trước đây, khi phương pháp cắt Amiđan dưới gây tê bằng dụng cụ Sluder còn thịnh hành, bệnh nhân thường được khuyên kiêng nói khoảng 1 tuần sau mổ. Hiện nay, điều đó không còn đúng nữa. Bệnh nhân không kiêng nói sau mổ, bênh nhân được khuyên nên nói sớm sau mổ để vết mổ nhanh hồi phục hơn. Tuy nhiên, chỉ nên nói bình thường, không nên la hét to hoặc khạc nhổ.
Ngày đầu tiên sau khi cắt Amiđan, bệnh nhân nên uống sữa lạnh hoặc thức ăn mềm nhuyễn, loãng, nguội. Mức độ đặc của thức ăn tăng dần đến 10 ngày thì ăn cơm mềm, thức ăn mềm nếu không có hiện tượng chảy máu muộn xảy ra.
Bệnh nhân sau cắt Amiđan nên kiêng những thức ăn chua, cay, nóng, cứng và những thức uống có màu đỏ hoặc nâu đen (khi nôn ra dễ nhầm với máu) cho đến khi vết mổ lành hẳn.
Chỉ nên súc họng nhẹ nhàng bằng nước muối sinh lý ấm nếu cảm giác vướng, ngứa, đọng dịch tiết nhầy ở họng, không được khạc nhổ mạnh vì có thể làm bong vảy vết mổ nhanh, sớm gây chảy máu.
Bệnh nhân có thể trở lại làm việc sau mổ 1 – 2 ngày đối với công việc nhẹ nhàng, ít đòi hỏi sức lực.
5 – 10 ngày sau mổ, một số bệnh nhân có hiện tượng chảy máu muộn do bong vảy vết mổ. Lúc này, bênh nhân và người nhà không nên hoảng hốt. Nên nằm nghỉ ngơi tại chỗ, nằm ngiêng đầu sang một bên, ngậm nước đá viên và chườm đá lạnh hai bên cổ vùng dưới góc hàm, không nuốt dịch và máu, đùn ra lau sạch, không khạc nhổ mạnh, tình trạng sẽ nhanh chóng ổn định. Nên liên hệ với bác sỹ phẫu thuật để được hướng dẫn xử trí tiếp theo.
Khamdinhkydanang.com – Danh bạ bác sĩ cho mọi nhà.
Trang tìm kiếm bệnh viện, bác sĩ, nhà thuốc, nha khoa, thẩm mỹ viện, phục hồi chức năng …
Hệ thống hoạt động vì sức khỏe cộng đồng nên mọi cá nhân, doanh nghiệp liên quan đến dịch vụ Y tế đều được niêm yết thông tin miễn phí.
Trân trọng cảm ơn quý khách !
Admin: Nguyen Hai Quoc – Email: khamdinhkydanang@gmail.com
