Sa trực tràng là bệnh xảy ra khi niêm mạc trực tràng hoặc toàn bộ cấu trúc của trực tràng chui ra khỏi lỗ hậu môn và nằm ngoài ống hậu môn. Chính sự sa ra này gây ra các vấn đề của bệnh nhân như sự đi tiêu khó cầm được, táo bón hoặc viêm loét trực tràng. Sa trực tràng là bệnh lành tính, không có biến chứng nặng nề và không có diễn biến phúc tạp. Nhưng bệnh gây cho bệnh nhân nhiều phiền toái trong sinh hoạt và ảnh hưởng không ít đến năng suất lao động.
Nguyên nhân gây sa trực tràng:
Sau các tiền sử về chấn thương hoặc can thiệp vùng đáy chậu. Đặc biệt là các can thiệp trong sản phụ khoa. 25% bệnh nhân sa trực tràng có liên quan đến tiền sử can thiệp sản phụ khoa.
Táo bón hoặc tiêu chảy kinh niên: cả 2 động tác này gây tăng áp lực ổ bụng mạn tính, từ đó gây sa trực tràng. Có khoảng gần 50% bệnh nhân có liên quan đến 2 nhóm nguyên nhân này.
Một số các nguyên nhân khác (thường liên quan đến việc tăng áp lực ổ bụng) có thể kể đến như: thai kỳ, tiền căn phẫu thuật, phì đại tuyến tiền liệt, COPD, bệnh xơ hóa nang, ho kéo dài, rối loạn vận động sàn chậu, nhiễm ký sinh trùng, các rối loạn thần kinh ảnh hưởng đến sàn chậu, rối loạn tống phân v.v…
Dấu hiệu nhận biết:
Bệnh nhân thường đến khám là do có khối sa ở hậu môn gây bất tiện cho sinh hoạt, có thể kèm đi tiêu có máu. Có một số bệnh nhân đến khám muộn, có khi đến 10-20 năm sau khi khởi phát bệnh mới đi khám.
Khám thực thể thường chỉ nhìn là có thể chẩn đoán được bệnh. Khối sa trực tràng đặc trưng là một khối đỏ hồng có nhiều vòng niêm mạc đồng tâm, sa ra ngoài hậu môn khi rặn hoặc ngồi xổm. Đôi khi trên bề mặt khối sa có vết lở loét do cọ sát gây chảy máu. Nếu có biến chứng nghẹt thì khối sẽ chuyển sang màu tím sẫm.
Hướng điều trị:
Điều trị bệnh sa trực tràng chủ yếu là phẫu thuật và có nhiều phương pháp mổ dựa trên các nguyên lý khác nhau. Điều trị nội khoa là cần thiết nhưng chỉ góp phần vào phương pháp điều trị.
